Vanavond werd Eyes on Animals gebeld door de eigenaar van een Nederlandse exportverzamelplaats. Hij zat met een grote partij biggen waarvoor hij geen bestemming had. De eigenaar gaf aan dat de biggen naar een Duitse slachterij zouden gaan, maar de NVWA-dierenartsen zonder het export-certificaat te tekenen, zijn vertrokken. De biggen moesten hierdoor op de verzamelplaats blijven totdat er een nieuwe binnenlandse bestemming voor ze gevonden was. De eigenaar wilde graag onze opinie over de biggen en vroeg ons langs te komen.
Op de verzamelplaats waren circa 400-500 ‘restbiggen’ aanwezig. Dit zijn biggen die door een ziekte of aandoening niet worden afgemest, maar naar de slacht gaan. We zagen vooral biggen met een navelbreuk. Bij een deel van de biggen was de navelbreuk aanzienlijk (>15cm). Enkele biggen waren aan het hoesten, stonden met kromme rug (mogelijk pijn) of hadden een abces. Veel biggen sliepen tijdens ons bezoek. Hun conditie hebben we niet goed kunnen beoordelen. De voorzieningen voor de biggen waren verder in orde; er was voldoende ruimte, zaagsel, voer en water. We maakten ons daarom niet direct zorgen en zagen geen reden om ons met het geschil te bemoeien. Wel was het klimaat in sommige hokken niet optimaal (de biggen kropen op elkaar voor warmte).
Enkele weken nadien hoorden we echter van de eigenaar dat een deel van de biggen – door gebrek aan slachtcapaciteit bij Nederlandse slachterijen – meerdere dagen op de verzamelplaats moesten blijven. Er zijn toen circa 50 biggen doodgegaan, waarvan 10 door een schietmasker. We zijn geschokt door deze hoge sterfte en vragen ons af hoe dit heeft kunnen gebeuren. De eigenaar denkt dat kou een rol heeft gespeeld (ze kunnen het klimaat niet zo goed regelen als in een varkensstal) en de reeds aanwezige gezondheidsproblemen van de biggen. Hij gaf verder aan dat de NVWA in deze wachtperiode wel op de verzamelplaats is geweest, maar verder geen opmerkingen heeft gemaakt.
We hebben de NVWA daarom gevraagd hun kant van het verhaal met ons te delen. Waarom hebben zij de verzamelplaats die avond verlaten? Hoe beoordeelden zij de conditie van de biggen? En wat is volgens hen de reden van de hoge sterfte nadien? We kunnen ons voorstellen dat zij kritische opmerkingen hadden over de conditie van de biggen en vinden het een goede zaak dat zij hier streng op toezien en handhavend optreden waar nodig. Maar, hoewel de exportverzamelplaats ervoor verantwoordelijk is om alleen gezonde biggen aan te voeren, deze goed te verzorgen en sterfte te voorkomen, had de NVWA mogelijk beter kunnen anticiperen op de gevolgen van hun vertrek.
De NVWA heeft aangegeven dat zij helaas geen informatie mogen geven over specifieke bedrijven, dus ook niet over wat er precies is voorgevallen op deze verzamelplaats. Wel willen ze benadrukken dat ze zich niet herkennen in het verhaal van de verzamelplaats-eigenaar en er sprake was van grensoverschrijdend gedrag waardoor ze genoodzaakt waren om hun werkzaamheden te staken. Ze schrijven verder “De exploitant en de vervoerder zijn zelf verantwoordelijk voor het alleen aanvoeren van dieren die geschikt zijn voor transport en in goede conditie verkeren. Tevens is de exploitant verantwoordelijk voor een goede verzorging van de dieren zolang ze op zijn bedrijf zijn. De NVWA ziet hier op toe en neemt waar nodig passende maatregelen om het welzijn van de dieren te borgen.”
We vrezen dus dat we er niet achter zullen komen waarom er zoveel biggen zijn doodgegaan en of dit voorkomen had kunnen worden. We kunnen alleen maar hopen dat het toezicht op deze verzamelplaats verscherpt wordt en soortgelijke situaties zich niet nog eens zullen herhalen.