De slechte weersomstandigheden maakten het verblijf op de paardenmarkt in Hedel op 4 november 2013 voor de dieren erg zwaar. Eyes on Animals is – vanwege beperkte capaciteit – slechts kort en alleen overdag aanwezig geweest: van circa 13:30-17:30 uur. Eyes on Animals heeft veel waardering voor de inspanningen van de markorganisatie om meer aandacht voor dierenwelzijn en naleving van het Protocol Welzijn Paardenmarkten te promoten bij zowel marktmedewerkers als eigenaars, handelaren en vervoerders.
In totaal heeft de marktorganisatie 1.652 paarden geregistreerd: een hoger aantal dan de 1.535 in 2012. Vanwege het slechte weer waren er ’s middags nog weinig paarden én mensen op de markt over. Gedurende de ‘marktnacht’ heeft het bijna onophoudelijk harde geregend, er stond een gure wind en ook overdag regende het nog regelmatig. In principe kunnen paarden met hun vacht vrij goed tegen kou, maar lange blootstelling aan regen en wind maakt dat zij moeilijker hun lichaamstemperatuur op peil kunnen houden. Dit geldt in sterkere mate voor jonge, oudere, magere en niet-gezonde dieren. Bovendien hebben paarden in deze periode nog nauwelijks een wintervacht, kunnen ze doordat ze vastgebonden staan zich nauwelijks bewegen en kunnen velen ‘hun kont niet keren’ tegen de regen en wind. Dit was ’s middags goed te zien: niet alleen de kwetsbare paarden, maar zelfs heel wat paarden in goede conditie stonden zichtbaar te rillen.
Sommige van deze paarden die onder de kou leden waren al wel verkocht: een ander deel niet. In beide gevallen is het aan te bevelen om de eigenaars aan te sporen de dieren al mee te nemen of dekens aan te bieden. Eén nieuwe eigenaar van jonge Friese paarden gaf het goede voorbeeld op de markt; er werden nieuwe dekens gekocht om de dieren te behoeden voor verdere afkoeling. Ook is het belangrijk om deze verkleumde dieren ruw voer aan te bieden omdat dit de paarden helpt hun lichaamstemperatuur op peil te houden. Daarom is Eyes on Animals ’s middags nog het laatste hooi gaan uitdelen aan paarden wier eigenaar niet in de buurt was.
Dit jaar werden er opvallend veel ezels te koop aangeboden op de paardenmarkt. Eyes on Animals zou graag zien dat paardenmarkten speciale maatregelen treffen om ezels te beschermen tegen slecht weer, omdat hun vacht niet bestand is tegen veel regen. Opties zouden kunnen zijn: ezels een gedeelte van de tijd in trailers laten staan, voorzien in schuilstalling/overkapping of het aanbieden van waterdichte dekens aan deze dieren. Hierover gaat Eyes on Animals praten met de grote paardenmarkten in Nederland. Ook is het erg belangrijk dat de marktorganisatie aan het eind van de marktdag nog extra hooi beschikbaar stelt voor de laatste dieren en de eigenaren wijst op het belang hiervan gebruik te maken.
In gesprekken met de aanwezige handelaren, vervoerders en bezoekers op de markt ‘s middags, viel op dat mensen zich bewuster leken van het belang van dierenwelzijn – zeker vergeleken bij het eerste jaar, 2010, dat Eyes on Animals in Hedel inspecteerde. Dit was onder meer merkbaar door positieve reacties die Eyes on Animals kreeg op het geven van voer aan paarden. Maar ook aan het feit dat aanwezigen onmiddellijk hulp boden bij het helpen van een enkel paard dat last had van het paard ernaast, dat last had van z’n touw of dat was losgebroken. Eyes on Animals waardeert de inspanningen van de marktorganisatie Hedel om bij te dragen aan deze cultuurverandering en het promoten van goede praktijken. Zo heeft de Hedelse organisatie bijvoorbeeld naar aanleiding van Eyes on Animals’ kritiek op de eerdere paardenmarkt in Zuidlaren op hun website gewaarschuwd dat zij extra alert zouden zijn op mogelijke misstanden. In een nieuwsbericht (klik HIER iom te lezen), werden mensen gewezen op de verantwoordelijkheden die zij dragen voor het waarborgen voor dierenwelzijn.
Helaas stonden er nog enkele te magere paarden en ezels op de Hedelse markt. Hierop zou extra moeten worden gecontroleerd door dierenartsen. Het Protocol Welzijn Paardenmarkten schrijft voor dat ‘verwaarloosde’ dieren niet worden toegelaten tot de markt. Eyes on Animals stelt voor dat betrokken partijen het criterium ‘verwaarlozing’ in dit Protocol beter definiëren. Dan wordt het duidelijker in welke gevallen de paardenmarkten Elst, Hedel en Zuidlaren daadwerkelijk de ‘verwaarloosde paarden en ezels’ de toegang kunnen – en zouden moeten – weigeren. Ditzelfde geldt voor paarden of ezels met bijvoorbeeld onvoldoende hoefverzorging en/of onbehandelde huidziekten.
Tot slot: Eyes on Animals beveelt Hedel en de andere paardenmarkten nog steeds aan te komen tot een methode om het ‘eigenaarschap’ van de paarden te registreren en duidelijk zichtbaar te markeren op de dieren. Een vorm van ‘markering’ maakt optreden bij eventuele misstanden mogelijk en werkt bovendien preventief tegen het ‘achterlaten’ van paarden aan het eind van de marktdag. Op sommige markten wordt dit met verf op de hoeven of met veemarkeringsverf op de vacht gedaan.
Mini pony’s die elkaar kennen samen in een omheining plaatsen is een goede optie op een paardenmarkt. Het is moeilijk om minipony’s ‘comfortabel’ vast te zetten aan een touw of rails die meer geschikt is voor grotere paarden. Als je ze vastzet aan een langer touw kunnen ze wel bij de grond om te eten of drinken, maar ze kunnen er ook in verstrengeld raken of ‘door elkaar gan staan’ met het risico op ophanging. Dat laatste riskeer je ook met een korter touw, waardoor ze bovendien ook niet kunnen gaan liggen als ze oververmoeid raken.
Deze 20-jaar oude, vriendelijke – en veel te magere – Fries werd aan het begin van de marktdag voor 150 euro te koop aangeboden. Aan het eind van de dag was hij – rillend en hongerig – nog niet verkocht. De marktorganisatie Hedel vreesde dat hij zou worden achtergelaten op de markt. Met hun bemiddeling is hij na de officiële sluiting van de markt toch nog meegenomen – naar het slachthuis.
Een mooi gezicht. Twee trekpaard-veulens wier staart niét is gecoupeerd. Naast hen een oudere merrie die haar staart niet meer heeft.